دیابت نوع یک چیست؟
نگارنده: دکتر معصومه بهبودی
فهرست مطالب
مقدمه
دیابت نوع یک، بیماری‌ای است که باعث می‌شود قندخون به شدت بالا برود. این نوع دیابت بیشتر در بین کودکان و نوجوانان شایع است و به همین دلیل به نام دیابت کودکی هم شناخته می‌شود. اگر به تازگی متوجه شدید که فرزند کودک یا نوجوان شما به دیابت نوع یک مبتلا است، این مقاله به شما کمک می‌کند تا اطلاعات خود را درباره این بیماری بالاتر ببرید و با نگرانی کمتر به پروسه درمان و کنترل بیماری فرزندتان بپردازید.
اما قبل از هر چیزی، اگر به‌صورت کلی با بیماری دیابت، انواع دیابت و راه‌های کنترل و درمان آن آشنایی ندارید، پیشنهاد می‌کنیم سری به مقاله دیابت چیست؟ بزنید.
دیابت نوع یک چیست؟
دیابت نوع یک زمانی اتفاق می‌افتد که لوزالمعده اصلا انسولین تولید نکند و یا انسولین بسیار کمی تولید کند. انسولین، همان هورمونی است که باعث می‌شود قند خون وارد سلول‌ها شده و برای تولید انرژی استفاده شود. بدون انسولین، قند در خون باقی می‌ماند و در طولانی مدت می‌تواند عوارض جدی‌ای برای قلب، چشم‌ها، کلیه‌ها، اعصاب، لثه‌ها و دندان‌ها ایجاد کند.
چند نکته مهم درباره دیابت نوع یک:
- دیابت نوع یک معمولا در کودکان و جوانان شایع‌تر است اما به طور کلی ممکن است در هر سنی به این بیماری مبتلا شوید.
- چاقی و بالا رفتن سن جزء عوامل خطر دیابت نوع یک به حساب نمی‌آیند.
- دیابت نوع یک در مقایسه با دیابت نوع دو شیوع کمتری دارد و تقریبا ۵ تا ۱۰ درصد جمعیت افراد دیابتی، به دیابت نوع یک مبتلا هستند.
بیشتر بخوانید و بدانید: همه چیز درباره دیابت نوع دو
پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: چاقی و تاثیر آن بر ایجاد دیابت
دیابت نوع یک به چه دلیل ایجاد می‌شود؟
به نظر می‌رسد که دیابت نوع یک به دلیل یک واکنش خود ایمنی ایجاد می‌شود. یعنی سیستم ایمنی به جای حمله به عوامل مهاجم، به اشتباه به لوزالمعده حمله کرده و سلول‌های انسولین‌ساز را تخریب می‌کند. در نتیجه لوزالمعده دیگر نمی‌تواند انسولین تولید کند و فرد به دیابت نوع یک مبتلا می‌شود.
از عوامل دیگری که برای ایجاد این بیماری مطرح می‌شود، مواجه شدن با بعضی محرک‌های محیطی مثل بعضی از ویروس‌ها است که به نظر می‌رسد در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند.
آیا دیابت نوع یک ارثی است؟
اگر شما هم در خانواده خود افرادی را دارید که به دیابت نوع یک مبتلا شده‌اند و نگران درگیر شدن خود یا فرزندتان با این بیماری هستید، خوب است بدانید که دیابت نوع یک عارضه‌ای پیچیده است و مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی و محیطی در به وجود آمدن این بیماری نقش دارند.در واقع هنوز علت دقیق ابتلا به دیابت نوع یک مشخص نیست اما به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی نقش قابل توجه‌ای در ایجاد آن دارند.
مطالعات نشان می‌دهند که اگر اقوام درجه اول فردی (والدین، خواهر یا برادر) به دیابت نوع یک مبتلا باشند، احتمال مبتلا شدن فرد به این بیماری بیشتر می‌شود.
همان‌طور که در قسمت قبل گفتیم، دیابت نوع یک معمولا به عنوان یک بیماری خودایمنی شناخته می‌شود که طی آن سیستم ایمنی به اشتباه به لوزالمعده حمله کرده و سلول‌های تولید کننده انسولین را از بین می‌برد و به نظر می‌رسد محرک این حمله، مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی و محیطی هستند.
تا به حال ژن‌های مختلفی شناسایی شده‌اند که احتمال مبتلا شدن به دیابت نوع یک را بالا می‌برند اما نمی‌توان به صورت قطعی گفت که وجود این ژن‌ها منجر به ایجاد دیابت نوع یک می‌شوند و بعضی افراد با وجود داشتن این ژن‌ها به این بیماری مبتلا نمی‌شوند به همین دلیل به نظر می‌رسد عوامل محیطی هم در ایجاد این بیماری نقش دارند.
احتمال مبتلا شدن چه افرادی به دیابت نوع یک بیشتر است؟
از آن‌جایی که هنوز علت دقیق مبتلا شدن به دیابت نوع یک مشخص نشده است، نمی‌توان عوامل دقیق و قطعی‌ای را بیان کرد اما بعضی عوامل ممکن است احتمال مبتلا شدن به دیابت نوع یک را بیشتر کنند:
- سابقه فامیلی
داشتن والدین یا خواهر و برادری که دیابت نوع یک دارند، احتمال درگیر شدن با این بیماری را بیشتر می‌کند.
- ژنتیک
طبق مطالعات انجام شده، ژن‌های خاصی شناسایی شده‌اند که احتمال ابتلا فرد به دیابت نوع یک را بالا می‌برند.
- سن
دیابت نوع یک ممکن است در هر سنی ایجاد شود اما عموما در کودکان، نوجوانان و جوانان شایع‌تر است.
- نژاد و قومیت
افراد متعلق به بعضی نژادها و قومیت‌ها بیشتر در معرض دیابت نوع یک هستند. مثلا در آمریکا، آمار دیابت نوع یک بین سفید پوست‌ها بیشتر از افرادی است که متعلق به نژاد آمریکای لاتین هستند.
- منطقه جغرافیایی
دیابت نوع یک در مناطق آب و هوایی سردتر و عرض جغرافیایی شمالی شایع‌تر است.
- بیماری‌های خود ایمنی
وجود یک بیماری خود ایمنی دیگر مثل سلیاک یا بیماری خود ایمنی تیروئید هم احتمال دیابت نوع یک را بالا می‌برد.
- در نظر داشته باشید که :
همه افرادی که این موارد در موردشان صدق می‌کند، قرار نیست قطعا به دیابت نوع یک مبتلا شوند. در مقابل، بعضی از افرادی که مبتلا به دیابت نوع یک هستند، ممکن است هیچ کدام از این موارد ذکر شده را دارا نباشند.
پس برای تعیین احتمال ابتلا به دیابت نوع یک فقط به موارد بالا و سنجش آن‌ها تکیه نکنید و در صورتی که علائم غیرعادی و مشابه علائم دیابت نوع یک را تجربه می‌کنید، حتما برای بررسی و آزمایش به پزشک مراجعه کنید.
دیابت نوع یک چه علائمی دارد؟
علائم دیابت نوع یک ممکن است در عرض چند هفته یا چند ماه ایجاد شوند اما وقتی در فردی بروز پیدا می‌کنند، معمولا شدید هستند.
این علائم شامل موارد زیر است:
- تشنگی غیرعادی
- ادرار کردن بیش از حد معمول و مخصوصا در شب‌ها
- احساس گرسنگی و خستگی شدید
- کاهش وزن بدون دلیل
- داشتن زخم‌هایی که خیلی آهسته ترمیم می‌شوند
- برفک دهان
- خارش و خشکی پوست
- تاری دید
- حس نکردن یا مورمور شدن پاها
دیابت نوع یک چطور تشخیص داده می‌شود؟
آزمایش خون یکی از اصلی‌‌ترین روش‌هایی است که برای تشخیص دیابت نوع یک استفاده می‌شود.
معمولا این آزمایش‌ها برای تشخیص دیابت نوع یک تجویز می‌شوند:
- قند خون ناشتا (FBG)
- هموگلوبین A1C
- تست تحمل گلوکز
- تست تصادفی گلوکز
در صورتی که این آزمایش‌ها احتمال دیابت نوع یک را تایید کنند، ممکن است پزشک درخواست بدهد تا نمونه خون بیمار از نظر وجود بعضی آنتی‌بادی‌های خاص بررسی شود. این آنتی‌بادی‌ها نشان می‌دهند که بدن در حال تخریب سلول‌های تولیدکننده انسولین است یا نه. (که این تخریب موجب بروز دیابت نوع یک می‌شود.)
به علاوه احتمال دارد پزشک درخواست کند تا ادرار از نظر وجود کتون در آن کنترل شود. وجود کتون در ادرار نشان می‌دهد که بدن برای تامین انرژی از چربی‌ها استفاده می‌کند که این وضعیت هم در دیابت نوع یک اتفاق می‌افتد.
بعد از انجام این آزمایش‌ها، پزشک می‌تواند تشخیص خود را در مورد ابتلا یا عدم ابتلا به دیابت نوع یک را اعلام کند.
دیابت نوع یک چه عوارضی را ایجاد می‌کند؟
درمان یا کنترل نکردن هر بیماری‌ای عوارضی را برای هر فرد به همراه دارد. در دیابت نوع یک هم بالا بودن طولانی مدت قند خون می‌تواند به قسمت‌های مختلف بدن مثل قلب، چشم، کلیه و لثه آسیب برساند و سلامتی کسانی که به دیابت نوع یک مبتلا هستند را بیش از پیش به خطر بیندازد.
عوارض و مشکلات دیابت نوع یک عبارتند از:
- مشکلات چشمی (رتینوپانی)
دیابت نوع یک می‌تواند به شبکیه چشم آسیب بزند. اگر این بیماری به موقع تشخیص داده نشود و فرد پروسه درمان خود را شروع نکند، دیابت نوع یک می‌تواند منجر به کم‌بینایی یا حتی نابینا شدن فرد شود.
- آسیب به عصب‌ها (نوروپاتی)
دیابت نوع یک می‌تواند باعث کم شدن خون‌رسانی به عصب‌ها و در نتیجه آسیب دیدن آن‌ها شود. بسته به این که عصب آسیب دیده به کدام عضو مربوط است، عملکرد آن عضو هم دچار مشکل می‌شود.
- آسیب به کلیه‌ها (نفروپاتی)
بالا بودن قند خون در دیابت نوع یک می‌تواند به مرور زمان به کلیه‌ها آسیب برساند، عملکرد آن‌ها را تضعیف کند و دفع آب و مواد زائد را از بدن با مشکلاتی مواجه کند.
- عفونت
دیابت نوع یک می‌تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی شود. با تضعیف سیستم ایمنی بدن احتمال ابتلا به عفونت‌های باکتریایی و قارچی، به خصوص در ناحیه پوست و دهان بیشتر می‌شود.
- زخم در پاها
در پاهای افرادی که مبتلا به دیابت نوع یک هستند، زخم‌هایی ایجاد می‌شود که به آسانی عفونت می‌کنند و به سختی ترمیم می‌شوند. طبق آمار، احتمال قطع عضو به دلیل زخم و عفونت پا در افراد دیابتی، ۳۰ درصد بیشتر از سایر افراد است.
- ایجاد مشکل در ناحیه دهان
بالا بودن قندِ بزاق دهان در افرادی که به دیابت نوع یک مبتلا هستند، باعث سرعت گرفتن پوسیدگی دندان‌ها و آسیب به لثه‌ها می‌شود.
آیا دیابت نوع یک بر زندگی و عملکرد فرد دیابتی تاثیر می‌گذارد؟
تصور شما هم این است که کسانی که دچار دیابت نوع یک می‌شوند، در فعالیت‌های روزانه و شغلی کارایی لازم را ندارند و نمی‌توانند یک زندگی عادی و فعال داشته باشند؟
اگر دیابت نوع یک به‌موقع تشخیص داده نشود و فرایند کنترل با جدیت پیگیری نشود، بله! ممکن است برای فرد مبتلا به دیابت نوع یک مشکلاتی به‌وجود بیاید که باعث کاهش توانایی و اختلال در فعالیت‌های روزانه و کاری شود.
در واقع در صورت مدیریت نامناسب قند خون، فرد مبتلا به دیابت نوع یک به طور مکرر دچار هایپوگلایسمی و هایپرگلایسمی می‌شود که علائمی مثل ضعف، خستگی، گیجی و عدم تمرکز را ایجاد می‌کند که طبیعتا باعث کم شدن کارایی و اختلال در فعالیت‌های روزانه فرد می‌شود.
به علاوه در صورتی که قند خون به‌درستی کنترل نشود، می‌تواند باعث به وجود آمدن عوارض دیابت مثل مشکل در بینایی، آسیب به عصب‌ها، آسیب کلیوی و بقیه مواردی که در بخش قبل به آن‌ها اشاره کردیم، شود که این آسیب‌ها هم می‌توانند توان و کارایی فرد را پایین بیاورند.
اما در صورتی که دیابت نوع یک کنترل شود، عوارض دیابت ایجاد نشده باشند یا خفیف باشند و فرد مشکلات و بیماری‌های دیگری نداشته باشد، صرفا با در نظر گرفتن ملاحظاتی در برنامه روزانه، فرد دیابتی می‌تواند یک زندگی فعال و پربار داشته باشد و مثل هر فرد عادی، فعالیت‌های معمول زندگی را انجام بدهد.
در ادامه برخی از ملاحظاتی را برایتان توضیح می‌دهیم که می‌توانید در برنامه روزانه لحاظ کنید تا بدون مشکل فعالیت‌های معمول زندگی را انجام بدهید :
- ورزش و فعالیت بدنی
برای اینکه یک فرد مبتلا به دیابت نوع یک بتواند بدون مشکل فعالیت بدنی داشته باشد باید:
- قند خون خود را قبل و در بین فعالیت بدنی اندازه‌گیری کند.
- مقدار مصرف انسولین و غذای مصرفی را بر اساس شدت فعالیت بدنی تنظیم کند.
- مقدار کافی آبنبات و میان وعده مناسب برای پیشگیری از هایپوگلایسمی در زمان ورزش به همراه داشته باشد.
- برنامه‌های کاری
برنامه کاری یک فرد دیابتی باید با توجه به جزئیات برنامه او برای کنترل قند خون تنظیم شود.
مثلا زمان‌های کنترل قند خون، صرف وعده‌های اصلی و میان وعده‌ها و زمان مصرف انسولین در برنامه باید مشخص شود و سپس با اولویت دادن به برنامه‌های درمانی، برنامه‌های کاری حول اقدامات درمانی چیده شوند.
باید در نظر داشت که هیچ برنامه کاری‌ای نباید باعث به تعویق افتادن یا حذف شدن اقدامات درمانی شود زیرا اهمیت کنترل دیابت نوع یک برای جلوگیری از بروز عوارض این بیماری خیلی بیشتر از برنامه‌های کاری است.
- رانندگی
برای جلوگیری از ایجاد مشکل و ایمنی در برابر خطر، باید سطح قند خون قبل از رانندگی و در رانندگی‌های طولانی مدت، هر ۴ ساعت یک‌بار کنترل شود. در صورت بالا یا پایین بودن قند خون، ابتدا باید این موارد اصلاح شوند و سپس فرد اقدام به رانندگی کند.
- سفر
سفر عموما باعث یک تغییر اساسی در برنامه‌های روزانه می‌شود به همین دلیل یک فرد با دیابت نوع یک باید حتما قبل از سفر یک برنامه‌ریزی مناسب برای مدیریت قند خون در زمان سفر داشته باشد.
مثلا یک فرد دیابتی باید با توجه به مدت سفر، مقدار کافی از داروهای مورد نیاز را همراه ببرد، درباره شرایط صحیح نگهداری داروها برنامه ریزی کند ودر خصوص مدیریت فوریت‌های احتمالی مثل هایپوگلایسمی ناگهانی، پیشبینی‌های لازم را انجام بدهد.
از طرف دیگر با توجه به اینکه در زمان سفر معمولا مقدار فعالیت بدنی، برنامه غذایی و منطقه زمانی تغییر می‌کند، طبیعتا مقدار دوز انسولین هم ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد. به همین دلیل قبل از سفر باید این مورد هم در نظر گرفته شود و پیشبینی‌های لازم در خصوص آن انجام شود.
افرادی که مبتلا به دیابت نوع یک هستند، چه آزمایشاتی را باید به صورت دوره‌ای انجام دهند؟
افرادی که دیابت نوع یک دارند، برای اینکه قند خون و وضعیت سلامتشان همیشه تحت نظر باشد، باید این آزمایش‌ها و معاینات را به صورت دوره‌ای انجام دهند:
- کنترل منظم قند خون در خانه
کنترل مداوم و منظم قند خون در واقع زیربنای برنامه کنترل و مدیریت قند خون محسوب می‌شود.
افرادی که به دیابت نوع یک مبتلا هستند، باید هر روز چندین بار با کمک دستگاه تست قند خون، سطح قند خونشان را اندازه‌گیری و کنترل کنند. تعداد دفعات کنترل قند خون به شرایط فردی مثل برنامه مصرف انسولین، مقدار فعالیت بدنی و رژیم غذایی هر شخص بستگی دارد.
اما به‌طور کلی پیشنهاد می‌شود کسانی که مبتلا به دیابت نوع یک هستند، حداقل ۴ بار در روز قند خون خود را اندازه‌گیری و کنترل کنند. این دفعات شامل قبل از هر وعده غذایی و قبل از خواب است.
البته ممکن است کسانی که به تازگی دیابت آن‌ها تشخیص داده شده است یا برنامه مصرف انسولین و داروهای دیابت آن‌ها تازه تغییر کرده است و سطح قند خونشان به خوبی کنترل نمی‌شود، لازم باشد دفعات بیشتری در روز قند خون خود را اندازه‌گیری و کنترل کنند.
- آزمایش هموگلوبین A1C
این آزمایش نمایی از وضعیت قند خون در دو تا سه ماه گذشته را نشان می‌دهد. بنابر نظر پزشک، این آزمایش معمولا سالی یک یا دو بار انجام می‌شود.
- آزمایش پروتئین ادرار
در این آزمایش، ادرار از نظر وجود پروتئین در آن بررسی می‌شود. وجود پروتئین در ادرار می‌تواند علامت اولیه آسیب به کلیه‌ها باشد که از عوارض دیابت نوع 1 به حساب می‌آید. پیشنهاد می‌شود این آزمایش حداقل سالی یک‌بار انجام شود.
- آزمایش چربی‌های خون
در افراد مبتلا به دیابت نوع یک احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی بیشتر است. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که حداقل سالی یک بار سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید در این افراد کنترل شود.
- معاینه چشم‌ها
با توجه به اینکه دیابت نوع یک ممکن است باعث آسیب به چشم و کاهش بینایی شود، کسانی که به دیابت نوع یک مبتلا هستند باید حداقل سالی یک‌بار توسط چشم پزشک به‌طور کامل معاینه شوند.
- معاینه پاها
از آن‌جایی که آسیب به پاها یکی از عوارض دیابت است، بهتر است کسانی که دیابت نوع یک دارند حداقل سالی یک بار برای معاینه پاها به پزشک مراجعه کنند.
- کنترل فشار خون
فشار خون بالا یکی از عوارض دیابت نوع یک محسوب می‌شود. بنابراین افراد مبتلا به دیابت نوع یک، حتی اگر سابقه فشارخون بالا هم ندارند، باید حداقل سالی یک‌بار فشار خون خود را اندازه‌گیری و کنترل کنند تا اطمینان حاصل شود که فشار خون در محدوده طبیعی است.
در صورتی که علاوه بر دیابت نوع یک ، عوامل خطری مثل سن بالای ۵۵ سال، وزن بالا، مصرف سیگار، سابقه فامیلی فشارخون یا مشکلات کلیوی هم در فرد وجود داشته باشد، لازم است فشارخون طبق نظر پزشک، در تعداد دفعات بیشتری اندازه‌گیری و کنترل شود.
آیا دیابت نوع یک درمان می‌شود؟
هنوز هیچ درمان قطعی‌ای برای دیابت نوع یک وجود ندارد اما اقدامات درمانی‌ای وجود دارند که با کمک آن‌ها می‌توان این عارضه را مدیریت و کنترل کرد.
این اقدامات شامل مصرف انسولین، کنترل مداوم قند خون و تغییر در شیوه زندگی است. البته تحقیقات هم‌چنان برای یافتن اقدامات درمانی جدید و یا حتی درمان قطعی برای دیابت نوع یک ادامه دارد اما این تحقیقات هنوز در مرحله آزمایشی هستند و اثربخشی قطعی آن‌ها در انسان هنوز تایید نشده است.
در هر صورت خوب است بدانید که با کمک اقدامات درمانی موجود، یک فرد با دیابت نوع یک می‌تواند یک زندگی سالم و طولانی داشته باشد و با مشکلات و عوارض جدی مواجه نشود.
دیابت نوع یک را چطور کنترل کنیم؟
هدف اصلی از کنترل و مدیریت دیابت نوع یک، نگه داشتن قند خون در محدوده هدفی است که پزشک تعیین می‌کند.
اقدامات زیر مواردی هستند که یک فرد با دیابت نوع یک با توجه به آن‌ها می‌تواند به خوبی دیابت خود را تحت کنترل و مدیریت قرار دهد:
- داشتن رژیم غذایی سالم
یک رژیم غذایی سالم برای کنترل دیابت نوع یک، باید غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات سبوس‌دار، گوشت بدون چربی و روغن‌های سالم باشد. به علاوه غذاهای پرکالری و دارای قند و چربی بالا هم باید در رژیم غذایی یک فرد مبتلا به دیابت نوع یک محدود شود.
- فعالیت بدنی منظم
ورزش منظم علاوه بر اینکه با بالا بردن حساسیت به انسولین، به کنترل قند خون کمک می‌کند، در ارتقاء سلامت کلی بدن هم نقش مهمی ایفا می‌کند.
فرد مبتلا به دیابت نوع یک حتما باید تحت نظر پزشک، یک برنامه ورزشی منظم داشته باشد. این برنامه ورزشی می‌تواند شامل ورزش‌های هوازی، ورزش‌های استقامتی و تمرین‌های مدت‌دار باشد.
- استرس و اضطراب
استرس و اضطراب می‌تواند بر روی سطح قند خون تاثیر بگذارد و مدیریت قند خون را با مشکل مواجه کند. با توجه به اینکه در زندگی امروز استرس جزء جدایی‌ناپذیر زندگی به حساب می‌آید، یک فرد مبتلا به دیابت نوع یک باید تلاش کند روش‌ها و راهکارهای مختلفی را یاد بگیرد که به کمک آن‌ها، به استرس و اضطراب خود غلبه کند.
بیشتر بخوانید: استرس و قند خون، چه ارتباطی بین آن‌ها وجود دارد؟
- آموزش و پشتیبانی
آموزش و پشتیبانی دو رکن اساسی در مدیریت دیابت نوع یک هستند. کسانی که دیابت نوع یک دارند باید درباره این عارضه، راه‌های مدیریت قند خون و روش‌های پیشگیری از عوارض دیابت آموزش ببینند. به علاوه ، افراد دیابتی برای اینکه بتوانند برنامه‌های مربوط به کنترل قند خون را به خوبی رعایت کنند و در این مسیر خسته و بی انگیزه نشوند از طرف خانواده، دوستان و متخصصین حوزه سلامت نیاز به حمایت و پشتیبانی دارند.
- دارودرمانی
در حال حاضر، انسولین تنها دارویی است که در ایران برای کنترل دیابت نوع یک در دسترس است. کسانی که دیابت نوع یک دارند، هر روز باید انسولین تزریق کنند تا سطح قند خون آن‌ها در محدوده مناسب قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره داروی انسولین
پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: راهنمای جامع تزریق انسولین
کودک من مبتلا به دیابت نوع یک است. چه کارهایی برای مراقبت از او باید انجام دهم؟
طبق آمار، دیابت نوع یک، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در کودکان و نوجوانان است.
علائم، روش تشخیص، عوارض و روش مدیریت دیابت نوع یک در کودکان با بزرگسالان تفاوتی ندارد اما با توجه به اینکه کودکان به تنهایی قادر به مدیریت وضعیت خود نیستند، دیابت نوع یک در کودکان چالش‌ها و ملاحظات خاصی دارد که در ادامه به صورت کامل برایتان توضیح می‌دهیم:
- بدن کودکان به مقدار انسولین کمتری نیاز دارد چون کودکان جثه کوچک‌تری دارند و بدنشان به انسولین حساس‌تر است. به همین دلیل معمولا پزشک دوز انسولین در کودکان را بر اساس سن، وزن و میزان فعالیت بدنی کودک تعیین می‌کند.
- در کودکان هم باید قند خون به طور مرتب کنترل شود اما باید والدین، نزدیکان یا حتی معلمین مدرسه در این خصوص به کودکان کمک کنند. والدین کودکی که دیابت نوع یک دارد باید حتما با مسئولین مدرسه او گفت‌وگو کنند، نیاز کودک به کمک را با آن‌ها مطرح کنند و آن‌ها را از شرایط کودک خود آگاه کنند.
- رعایت رژیم غذایی سالم برای کودکان هم اهمیت ویژه‌ای دارد اما شاید محدود کردن کودکان در مصرف غذاهای پرکالری و شیرین و یا اجبار آن‌ها به مصرف غذاهای سالم با چالش همراه باشد. به همین دلیل باید کودکان و والدین آن‌ها در این خصوص آموزش ببینند و حتی خود کودک هم در تنظیم برنامه غذایی دخیل باشد تا در اجرای آن هم همراهی کند.
- کودکان هم مثل بزرگسالان باید فعالیت بدنی منظم داشته باشند اما این والدین هستند که باید مراقب تنظیم دوز انسولین و یا تغییر برنامه غذایی کودک بر اساس مقدار فعالیت بدنی او باشند.
- رعایت برنامه‌های کنترل قند خون و محدودیت‌هایی که دیابت نوع یک ایجاد می‌کند، می‌تواند برای کودکان چالش برانگیز باشد و باعث به وجود آمدن احساساتی مثل تنهایی، اضطراب یا افسردگی در کودکان شود. به همین دلیل کودکان مبتلا به دیابت نوع یک و خانواده‌هایشان، برای غلبه بر این چالش‌ها نیاز به حمایت عاطفی و آموزش دارند و باید کودک و خانواده او، در برنامه‌های آموزشی و حمایتی شرکت کنند تا از نظر روانی و احساسی توانایی لازم برای غلبه بر این وضعیت را به‌دست بیاورند.
حرف آخر:
اگر خودتان یا یکی از اعضای خانواده‌تان به دیابت نوع یک مبتلا هستید، خوب است بدانید که کنترل دیابت نوع یک، نیاز به مداومت در رعایت برنامه‌های از پیش تعیین شده دارد و علاوه بر تلاش برای اقدامات درمانی باید به بالا نگه داشتن روحیه و انگیزه خودتان یا فرد بیمار توجه کنید.
بدون نگرانی، اطلاعات خودتان را درباره این بیماری بالا ببرید، اقدامات درمانی را با جدیت پیگیری کنید و به کنترل این بیماری بپردازید.
اگر سوال دیگری درباره دیابت نوع یک دارید، در بخش نظرات بپرسید تا تیم متخصص نوشدارو به آن‌ها پاسخ دهند.
ممنون از همراهی شما.
منابع