فروشگاه نوشدارو

اطلاعات مورد نظر خود را در نوشدارو بیابید

فروشگاه نوشدارو

اطلاعات مورد نظر خود را در نوشدارو بیابید

گلی‌کلازید (Gliclazide)

Ellipse 1

نگارنده: دکتر مهسا هادیپور جهرمی

بازبینی نهایی: دکتر مژگان میر عبدالحق

گلی‌کلازید در یک نگاه:

گلی‌کلازید یک داروی کاهنده قند خون است که برای کمک به کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع دو استفاده می‌شود.

این دارو در دیابت نوع یک کاربرد ندارد و نمی‌تواند جایگزین مصرف انسولین شود.

 گلی‌کلازید ممکن است در بعضی موارد باعث افت قند خون یا هایپوگلایسمی شود که اگر شدید باشد بسیار خطرناک است. بنابراین علائم افت قند خون مثل لرزش، ضعف، احساس گرسنگی، تعریق، عدم تمرکز و تپش قلب را به خاطر داشته باشید و همیشه مقداری مواد قندی مثل حبه‌ی قند، آبنبات یا آب میوه همراه داشته باشید تا درصورت ایجاد این علائم، بلافاصله آن‌ها را مصرف کنید.

دقت کنید که این دارو باید به طور مرتب و هر روز استفاده شود و استفاده نامرتب و گاه به گاه باعث می‌شود که مصرف این دارو برای شما فایده‌ای نداشته باشد.

نحوه عملکرد دارو

در دیابت نوع دو، بدن نمی‌تواند انسولین کافی تولید کند و یا انسولین تولید شده به خوبی کار نمی‌کند. این مسئله باعث بالا رفتن سطح قند خون می‌شود. گلی‌کلازید با افزایش تولید انسولین در بدن ، سطح قند خون را پایین می‌آورد.

اشکال دارویی

قرص‌های خوراکی گلی‌کلازید را به سرعت در بدن آزاد می کنند و بسته به دوز مورد نیاز، ممکن است لازم باشد چندین بار در روز آن ها را مصرف کنید.

قرص‌های پیوسته رهش خوراکی به آهستگی در بدن حل می‌شوند و به تدریج داروی خود را آزاد می‌کنند به همین دلیل دفعات مصرف آنها کمتر است حتی ممکن است مصرف یک‌بار در روز آنها کافی باشد. دقت کنید که این فرم به خاطر نحوه خاص فرمولاسیون، نباید خرد یا جویده شوند وگرنه به جای حل شدن تدریجی، مانند قرص‌های خوراکی داروی خود را به سرعت آزاد می‌کنند. 

اثربخشی

بر اساس مطالعات بالینی انجام شده بر روی این دارو ، مصرف دوز مناسب و به مدت کافی از گلی‌کلازید می‌تواند نتایج زیر را برای بیماران ایجاد کند:

موارد و میزان مصرف

پایین آوردن قند خون در دیابت نوع دو :

بر اساس سطح قند خون، دوز تجویز شده توسط پزشک ممکن است از نصف قرص (۴۰ میلی‌گرم)  تا ۴ قرص (۳۲۰ میلی‌گرم) در روز متغیر باشد.

درمان معمولا با نصف یا یک قرص در روز شروع می‌شود و هر چند روز یک‌بار دوز دارو اضافه می‌شود تا وقتی که قند خون به خوبی کنترل شود.

درمان معمولا با یک قرص ۳۰ میلی‌گرمی به صورت یک‌بار در روز شروع می‌شود و اگر لازم باشد ممکن است پزشک دوز را تا ۱۲۰ میلی‌گرم (۲ قرص ۶۰ میلی‌گرمی) به صورت یک‌بار در روز بالا ببرد.

نحوه مصرف

قرص‌های خوراکی معمولی:

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: قرص و کپسولتو راحت قورت بده!

قرص‌های خوراکی پیوسته رهش:

 

        یک نمونه از قرص خط دار

عوارض جانبی

مثل همه داروها، مصرف گلی‌کلازید می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند اما بسیاری از مصرف کنندگان هیچ عارضه ای را تجربه نمی‌کنند یا فقط دچار عوارض جزئی می‌شوند. عوارض جانبی معمولا به مرور زمان که بدن به دارو عادت می‌کند بهتر می‌شوند.

عوارض جانبی شایع

این عوارض معمولا در بیشتر از یک نفر از هر صد نفر ایجاد می‌شود. اما معمولا ملایم و کوتاه مدت هستند.
تذکر: اگر این عوارض بیشتر از چند روز طول کشید حتما با پزشک مشورت کنید.

تهوع و استفراغ

راه حل

اسهال یا یبوست

به وجود آمدن این عارضه وابسته به دوز است یعنی در دوزهای بالاتر احتمال به وجود آمدن آن بیشتر است.

راه حل

دل درد یا سوءهاضمه

به طور معمول بدن به مرور به این دارو عادت می‌کند و این عارضه ناپدید می‌شود و یا شدت آن به طور قابل ملاحظه کم می‌شود.

راه حل

افت قند خون (هایپوگلایسمی)

راه حل

افزایش وزن

راه حل

تاری دید

به طور معمول این عارضه کوتاه مدت است و بیشتر در شروع درمان و به دلیل تغییر در سطح قند خون ایجاد می‌شود.

راه حل

عوارض جانبی مهم

این عوارض به ندرت پیش می‌آیند اما به هر حال بعضی از مصرف کنندگان این دارو دچار این عوارض جدی و مهم می‌شوند به همین دلیل لازم است با نشانه‌های این عوارض آشنا باشید.

آنژیوادم

علائم

از علائم اصلی آنژیوادم به وجود آمدن ناگهانی ورم در صورت، پاها، دست‌ها، چشم‌ها، لب‌ها، زبان، اشکال در نفس کشیدن یا بلعیدن و یا تورم در هر ناحیه دیگر از پوست یا مخاط است که ممکن است با گرم و دردناک شدن محل تورم همراه باشد. این عارضه در هر زمانی از درمان با گلی‌کلازید و حتی بعد از مصرف اولین دوز ممکن است ایجاد شود.

راه حل

آنافیلاکسی

علائم

به وجود آمدن کهیر پوستی، تاول، قرمزی پوست، خس خس سینه، احساس گرفتگی در قفسه سینه، مشکل در تنفس یا صحبت کردن، تورم دهان، صورت، لب‌ها، زبان و گلو از علائم اصلی آنافیلاکسی هستند.

راه حل

مشکلات خونی یا مشکلات مغز استخوان

علائم

رنگ پریدگی پوست، احساس خستگی، لکه‌های بنفش روی پوست، خونریزی بی دلیل، گلو درد و تب از نشانه‌های اصلی مشکلات خونی یا مشکلات مغز استخوان هستند.

راه حل

مشکلات مهم کبدی

علائم

زرد شدن پوست یا زرد شدن چشم‌ها، ضعف، بی اشتهایی وکاهش وزن می‌توانند نشانه مشکلات مهم کبدی باشند.

راه حل

نمودار اثربخشی و عوارض شایع

چند ساعت اول

چند روز اول

چند هفته اول

چند ماه اول

اثر بخشی

شروع اثر
0%
تکمیل اثر
0%

عوارض جانبی

تهوع و استفراغ
0%
اسهال یا یبوست
0%
افزایش وزن
0%
افت قند خون
0%
دل درد یا سوء هاضمه
0%
تاری دید
0%

آیا با وجود احتمال ایجاد این همه عارضه، مصرف این دارو برای من مشکل ساز نمی شود؟

مطابق مطالعات بالینی انجام شده بر روی گلی‌کلازید این داروبه خوبی  توسط بیماران تحمل می‌شود و فقط ۵/۶ درصد از مصرف کنند گان این داروٰ، به دلیل عوارض جانبی مصرف دارو را متوقف می‌کنند.

در این مطالعات هایپوگلایسمی به  عنوان شایعترین عارضه جانبی گلی‌کلازید گزارش شده است که در بیشتر موارد از نظرشدت خفیف یا متوسط بوده است. بنابراین لازم است که مصرف کنندگان این دارو همیشه علائم هایپوگلایسمی را به خاطر داشته باشند و به محض پیش آمدن هر کدام از این علائم، بلافاصله  برای درمان آن اقدام کنند.

خطرات و هشدارها

نکات زیر مواردی هستند که پزشک شما باید از آنها مطلع باشد.
بعضی از آنها نکاتی هستند که باید قبل از شروع درمان با گلی‌کلازید پزشکتان را در جریان بگذارید.
بعضی هم مواردی هستند که بعد از شروع درمان با این دارو اگر پیش آمدند باید پزشکتان را مطلع کنید .

قبل از شروع درمان

سابقه حساسیت به گلی‌کلازید یا هر نوع داروی دیگر در گذشته

در صورتی که قبلا با مصرف گلی‌کلازید دچار علایم حساسیت مثل کهیر یا قرمزی پوست شده‌اید حتما پزشکتان را مطلع کنید. در این شرایط مصرف مجدد این دارو می‌تواند باعث ایجاد حساسیت شدید وخطرناک شود.

در بعضی موارد بیمارانی که به داروهای دیگر حساسیت داشته‌اند به گلی‌کلازید هم حساسیت نشان می‌دهند بنابراین اگر در گذشته به هر نوع داروی دیگری حساسیت داشته‌اید پزشکتان را در جریان بگذارید.

مشکلات کلیوی یا کبدی

مصرف این دارو در بیمارانی که مشکلات کبدی یا کلیوی دارند باید با احتیاط و تحت نظر دقیق پزشک انجام بگیرد چون امکان دارد در این افراد گلی‌کلازید به خوبی از بدن دفع نشود و باعث افت شدید قند خون شود.

نقص در آنزیم G6PD یا فاویسم

افرادی که نقص در آنزیم G6PD دارند نباید گلی‌کلازید مصرف کنند چون ممکن است باعث ایجاد کم خونی شدید در آنها بشود.

وجود کتون یا قند در ادرار یا کتواسیدوز دیابتیک

کتو اسیدوز یک وضعیت اورژانسی است و در این شرایط مصرف گلی‌کلازید برای کاهش قند خون مناسب نیست و قند خون باید به سرعت توسط انسولین کنترل شود. ادامه وضعیت کتو اسیدوز می‌تواند بسیارخطرناک باشد و باعث به کما رفتن بیمار شود.

بعد از شروع درمان

عمل جراحی

انجام عمل جراحی به دلیل فشاری که به بدن وارد می‌کند یک نوع استرس به حساب می‌آید و می‌تواند باعث آزاد شدن هورمون‌هایی در بدن شود که بر روی سطح قند خون تاثیر می‌گذارند. به همین دلیل ممکن است با مصرف داروهای دیابت به روال سابق، قند خون به خوبی قبل کنترل نشود. بنابراین چند روز قبل از عمل جراحی حتما وقت بگیرید و با پزشکتان مشورت کنید چون ممکن است دوز داروی شما نیاز به تغییر داشته باشد و یا حتی لازم باشد برای مدتی به جای قرص از انسولین استفاده کنید.

تب، عفونت

این شرایط باعث بالا رفتن قند خون می‌شوند در نتیجه  ممکن است گلی‌کلازید نتواند قند خون را به خوبی  قبل کنترل کند. به همین دلیل اگر دچار تب یا عفونت شدید حتما پزشکتان را مطلع کنید چون ممکن است پزشک دوز داروی شما را تغییر بدهد و یا موقتا داروی شما را قطع کند و از شما بخواهد انسولین مصرف کنید.

تداخلات دارویی

مهمترین داروهایی که با عملکرد گلی‌کلازید تداخل می کنند عبارتند از:

کورتون‌ها مثل پردنیزولون و دگزامتازون

این داروها ممکن است باعث بالا رفتن قند خون و کم شدن اثر گلی‌کلازید شوند.

راه حل

بهتر است در طول درمان با گلی‌کلازید از این داروها استفاده نکنید اما اگر بنا به تجویز پزشک مصرف آن‌ها ضروری است، در مدتی که کورتون مصرف می‌کنید مرتب قند خونتان راکنترل کنید و نتایج آن را به پزشکتان اطلاع بدهید تا اگر لازم شد دوز گلی‌کلازید را اصلاح کند.

داروهای مربوط به درمان عفونت‌های قارچی یا باکتریایی مثل فلوکونازول، میکونازول، کلاریترومایسین و سیپروفلوکساسین

مصرف هم‌زمان این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌کلازید و افت قند خون می‌شود.

راه حل

اگر یک فرد دیابتی برای درمان عفونت نیاز به مصرف دارو داشته باشد پزشک سعی می‌کند موردی را انتخاب کند که با گلی‌کلازید تداخل نداشته باشد اما اگر بنا به دلایلی لازم باشد حتما یکی از این داروهایی که نامبرده شدند مصرف شوند باید در طول مصرف آن‌ها مرتب قند خون کنترل شود تا اگر لازم شد دوز گلی‌کلازید مجددا تنظیم شود.

داروهای هورمونی که استروژن، پروژسترون یا تستسترون دارند.

این هورمون‌ها ممکن است اثربخشی گلی‌کلازید را کم کنند.

راه حل

در صورتی که برای یک فرد دیابتی ضرورت داشته باشد از این داروهای هورمونی مصرف کند، بعد از شروع مصرف آن‌ها باید قند خون در فواصل کوتاه‌تری اندازه گیری شود تا اگر از محدوده مورد قبول خارج شد دوز گلی‌کلازید تحت نظر پزشک مجددا تنظیم شود.

داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین

مصرف هم زمان این داروها ممکن است باعث بیشتر شدن اثر رقیق کننده های خون شود و احتمال خونریزی در اثر این داروها بیشتر شود.

راه حل

پزشک شما باید حتما از مصرف هم زمان این داروها اطلاع داشته باشد. در بیشتر موارد با کم کردن دوز رقیق کننده خون، مشکل تداخل این داروها حل می‌شود.

بعضی از داروهای مربوط به کنترل فشار خون بالا مثل انالاپریل و کاپتوپریل و بعضی از داروهای گوارشی مثل سایمتدین و فاموتیدین

مصرف هم‌زمان این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌کلازید و افت قند خون می‌شود.

راه حل

در بسیاری موارد افراد دیابتی ممکن است به مصرف داروی فشارخون یا داروهای گوارشی نیاز داشته باشند اما تلاش می‌شود که دارویی از این گروه‌ها  انتخاب شود که با گلی‌کلازید تداخل نداشته باشد.اما اگربه هر دلیل انتخاب جایگزین مناسب ممکن نباشد قند خون باید به طور مرتب کنترل شود و دوز گی‌کلازید با توجه به این نتایج، مجددا تنظیم شود.

سایر داروهای کاهنده قند خون مثل انسولین و گلی‌بنکلامید

مصرف هم‌زمان ممکن است باعث افت شدید قند خون شود.

راه حل

در بیشتر موارد باید داروهای کاهنده قند خون به صورت هم‌زمان مصرف شوند اما مصرف هم‌زمان آن‌ها باید حتما تحت نظر پزشک و با تعیین دوز دقیق برای هر کدام انجام بگیرد.

مسکن‌های ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs ) مثل بروفن

این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌کلازید در بدن می‌شوند.

راه حل

در صورتی که نیاز به مصرف مسکن داشتید می‌توانید از استامینوفن استفاده کنید. اما اگر به دلیل تجویز پزشک مصرف  یکی از داروهای  این دسته ضروری باشد در طول مصرف هم زمان آنها با گلی‌کلازید، قند خون باید مرتب کنترل شود تا اگر از محدوده مطلوب خارج شد دوز گلی‌کلازید اصلاح شود.

داروهای مربوط به دسته "بتا بلاکرها" مثل پروپرانولول و متوپرولول

این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌کلازید و در نتیجه بالا رفتن احتمال افت قند خون یا هایپوگلایسمی می‌شوند. به علاوه مصرف این داروها ممکن است باعث شود که بیماران متوجه علائم افت قند خون مثل افزایش تعداد ضربان قلب نشوند.

راه حل

مطمئن شوید که پزشک شما از مصرف هم زمان این داروها اطلاع دارد. در وحله اول پزشک سعی می‌کند جایگزین مناسب‌تری برای این دارو‌ها انتخاب کند  اما اگر انتخاب جایگزین ممکن نباشد قند خون باید به طور مرتب کنترل شود به خصوص بعد از ورزش، قبل از رانندگی و کار با ماشین آلات چون در این شرایط احتمال افت قند خون بیشتر است یا هایپوگلایسمی می‌تواند خطرناک‌تر باشد. درنهایت در صورت لزوم، پزشک دوز گلی‌کلازید را تعدیل می‌کند تا این مشکل حل شود.

 به علاوه تا زمانی که این داروها را مصرف می‌کنید برای تشخیص افت قند خون یا هایپوگلایسمی به سایر علائم این عارضه مثل لرزش، ضعف، احساس گرسنگی و تعریق توجه کنید و روی بالا رفتن تعداد ضربان قلب به عنوان نشانه افت قند خون حساب نکنید.

کلرپرومازین

دوزهای بیشتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در روز از کلرپرومازین باعث بیشتر شدن اثر گلی‌کلازید در بدن می‌شود.

راه حل

تداخل این دو دارو را می‌توان با جایگزین کردن یک داروی مناسب دیگر به جای کلرپرومازین و یا کم کردن دوز گلی‌کلازید حل کرد. فقط حتما پزشکتان را در جریان بگذارید که این دو دارو را هم‌زمان مصرف می‌کنید تا بهترین گزینه را به شما پیشنهاد بدهد.

مصرف هنگام بارداری

اطلاعات بسیار محدودی درباره تاثیر این دارو بر جنین و خانم‌های باردار در دسترس است به همین دلیل مصرف این دارو در بارداری توصیه نمی‌شود. بنابراین در صورتی که قصد بارداری دارید یا به تازگی باردار شده‌اید حتما پزشکتان را مطلع کنید. معمولا با شروع اقدام به بارداری یا به محض بارداری گلی‌کلازید با داروی مناسب دیگری تعویض می‌شود

مصرف در شیردهی

مشخص نیست که آیا این دارو در شیر ترشح می‌شود یا نه اما چون احتمال افت قند خون در نوزادان وجود دارد مصرف این دارو در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.

سوالات متداول

گلی‌کلازید بلافاصله بعد از شروع مصرف بر روی قند خون تاثیر می‌گذارد و آن را پایین می‌آورد اما چند روزی طول می‌کشد تا به حداکثر تاثیر خود برسد.

البته ممکن است شما دیابت نوع دو داشته باشید اما هیچ علامت خاصی مشاهده نکنید. به همین دلیل ممکن است بعد از مصرف گلی‌کلازید هم تغییر خاصی احساس نکنید اما این مسئله به این معنی نیست که گلی‌کلازید فایده ای ندارد و لازم است که مصرف آن را ادامه بدهید. گلی‌کلازید باعث می شود که سطح قند خون شما ثابت بماند و در آینده دچار عوارض ناشی از دیابت نشوید.

اگر یک وعده از قرص گلی‌کلازید را فراموش کردید بلافاصله بعد از یاداوری آن را همراه مقداری غذا مصرف کنید ولی اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی رسیده باشد نوبت بعدی را طبق معمول میل کنید و هیچ وقت برای جبران قرص فراموش شده مقدار داروی مصرفی خودتان را دو برابر نکنید.

بلافاصله به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه کنید چون ممکن است باعث شود قند خونتان به طور شدید و خطرناک افت کند. اگر قبل از رسیدن به مرکز درمانی علایم افت قند خون (هایپوگلایسمی) ظاهر شدند فورا مقداری مواد قندی مثل آبنبات، حبه قند یا آبمیوه مصرف کنید.

گلی‌کلازید یک دارو برای کنترل دیابت است و کنترل دیابت باید برای همه عمر ادامه پیدا کند بنابراین مصرف این دارو را ادامه بدهید مگر اینکه پزشک شما لازم بداند که آن را متوقف کنید.

بله گلی‌کلازید در دوزهای تجویز شده توسط پزشک برای استفاده طولانی مدت بی‌خطر است ولی ممکن است بعد از مدتی دارو به خوبی قبل عمل نکند، در این صورت پزشکتان ممکن است داروی شما را تعویض کند یا یک داروی دیگر هم برای کنترل بهتر قند خون به داروهای شما اضافه کند.

هیچ‌وقت بدون مشورت با پزشک گلی کلازید را قطع نکنید چون اگر ناگهانی آن را قطع کنید دیابت شما بدتر می‌شود و قند خون بالا می‌رود.

گلی‌کلازید ممکن است باعث شود شما بیشتر گرسنه شوید به همین دلیل شاید ثابت نگه‌داشتن وزن کمی سخت باشد. برای کنترل این مسئله سعی کنید حجم وعده‌های غذایی‌اتان را بیشتر نکنید و برای سیر شدن از مواد غذایی سالم و کم کالری مثل سبزیجات پخته استفاده کنید. در ضمن داشتن برنامه منظم ورزشی هم به تثبیت وزن شما کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: بیشتر بخور اما وزن کم کن!

مصرف هم زمان الکل با گلی‌کلازید می‌تواند باعث افزایش اثر این دارو و افت شدید قند خون (هایپوگلایسمی) شود. به علاوه گلی‌کلازید خطر مسمومیت با الکل را بیشتر می‌کند.

اطلاعات کمی در رابطه با مصرف هم‌زمان گلی‌کلازید و داروهای گیاهی و مکمل‌های تغذیه‌ای وجود دارد ضمن این‌که بعضی از داروهای گیاهی مثل گل راعی باعث پایین آمدن قند خون می‌شوند و در نتیجه با بیشتر کردن اثربخشی گلی کلازید احتمال افت قند خون یا هایپوگلایسمی را بالا می‌برند.

بنابراین بهتراست قبل از استفاده از هر نوع داروی گیاهی یا مکمل تغذیه‌ای حتما با پزشک یا  داروسازتان مشورت کنید.

اگرسطح قند خون ثابت باشد مصرف گلی‌کلازید تاثیری بر روی رانندگی و دوچرخه سواری نمی‌گذارد، اما در بعضی موارد مصرف گلی‌کلازید باعث افت قند خون و کاهش تمرکز می‌شود. اگر این عارضه پیش آمد در حالت پایین بودن تمرکز رانندگی و دوچرخه سواری نکنید و ابتدا با استفاده از مواد قندی مثل آبمیوه یا آبنبات سطح قند خون را بالا ببرید تا این عارضه رفع شود.

گلی‌کلازید تاثیری بر روی اثربخشی قرصهای ضد بارداری ندارد اما ممکن است لازم باشد با شروع مصرف این داروها دوز گلی‌کلازید توسط پزشک اصلاح شود چون قرص های ضدبارداری می‌توانند باعث بالا رفتن قند خون و در نتیجه کم شدن اثر این دارو شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *