فروشگاه نوشدارو

اطلاعات مورد نظر خود را در نوشدارو بیابید

فروشگاه نوشدارو

اطلاعات مورد نظر خود را در نوشدارو بیابید

گلی‌بنکلامید (Glibenclamide)

Ellipse 1

نگارنده: دکتر مهسا هادیپور جهرمی

بازبینی نهایی: دکتر مژگان میر عبدالحق

گلی‌بنکلامید در یک نگاه:

گلی‌بنکلامید یک داروی کاهنده قند خون است که برای کمک به پایین آوردن قند خون در کسانی که دیابت نوع دو دارند استفاده می‌شود.

این دارو در دیابت نوع یک کاربرد ندارد و نمی‌تواند جایگزین مصرف انسولین شود.

گلی‌بنکلامید ممکن است در بعضی موارد باعث افت قند خون یا هایپوگلایسمی شود که اگر شدید باشد بسیار خطرناک است. بنابراین علائم افت قند خون مثل لرزش، ضعف، احساس گرسنگی، تعریق، عدم تمرکز و تپش قلب را به خاطر داشته باشید و همیشه مقداری مواد قندی مثل حبه‌ی قند، آبنبات یا آب میوه همراه خود داشته باشید تا اگر این علائم ایجاد شدند بلافاصله آنها را مصرف کنید.

دقت کنید که این دارو باید به طور مرتب و هر روز استفاده شود و استفاده نامرتب و گاه به گاه باعث می‌شود که مصرف این دارو برای شما فایده‌ای نداشته باشد.

نحوه عملکرد دارو

در دیابت نوع دو بدن نمی‌تواند انسولین کافی تولید کند و یا انسولین تولید شده به خوبی کار نمی‌کند. این مسئله باعث بالا رفتن سطح قند خون می‌شود. گلی‌بنکلامید با بالا بردن تولید انسولین در بدن سطح قند خون را پایین می‌آورد.

اشکال دارویی

قرص خوراکی ۵ میلی گرمی

اثربخشی

بر اساس مطالعات بالینی انجام شده بر روی این دارو، مصرف دوز مناسب و به مدت کافی از این دارو می‌تواند نتایج زیر را برای بیماران ایجاد کند:

موارد و میزان مصرف

پایین آوردن قند خون در دیابت نوع دو :

درمان معمولا با نصف قرص (۲/۵ میلی گرم) در روز شروع می‌شود. بر اساس نتایج قند خون، هر چند روز یک‌بار نصف قرص به دوز قبلی اضافه می‌شود تا وقتی که قند خون به خوبی کنترل شود.

نحوه مصرف

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: قرص و کپسولتو راحت قورت بده!

عوارض جانبی

مثل همه داروها، مصرف گلی‌بنکلامید می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند اما بسیاری از مصرف کنندگان هیچ عارضه ای را تجربه نمی‌کنند یا فقط دچار عوارض جزئی می‌شوند. عوارض جانبی معمولا به مرور زمان که بدن به دارو عادت می کند بهتر می‌شوند.

عوارض جانبی شایع

این عوارض معمولا در بیشتر از یک نفر از هر صد نفر ایجاد می‌شود. اما معمولا ملایم و کوتاه مدت هستند.
تذکر: اگر این عوارض بیشتر از چند روز طول کشید حتما با پزشک مشورت کنید.

تهوع و استفراغ

راه حل

اسهال

این عارضه معمولا گذراست و ظرف چند روز بعد از شروع مصرف گلی‌بنکلامید برطرف می‌شود.

راه حل

دل درد و سوء هاضمه

به طور معمول بدن طی چند هفته به این دارو عادت می‌کند و این عارضه رفع می‌شود یا تا حد خیلی زیادی کمتر می‌شود.

راه حل

نفخ یا احساس پر بودن معده

این عارضه معمولا گذراست و بعد از چند هفته رفع می‌شود و یا خیلی کمتر می‌شود.

راه حل

افت قند خون یا هایپوگلایسمی

راه حل

افزایش وزن

راه حل

تاری دید

این عارضه کوتاه مدت است و بیشتر در شروع مصرف این دارو و به دلیل تغییر در سطح قند خون ایجاد می‌شود.

راه حل

عوارض جانبی مهم

این عوارض به ندرت پیش می‌آیند اما به هر حال بعضی از مصرف کنندگان این دارو دچار این عوارض جدی و مهم می‌شوند به همین دلیل لازم است با نشانه های این عوارض آشنا باشید.

آنژیوادم

علائم

از علائم اصلی آنژیوادم به وجود آمدن ناگهانی ورم در هر قسمت از پوست یا مخاط مثل صورت، پاها، دست‌ها، چشم‌ها، لب‌ها، زبان و حتی گلو و به دنبال آن اشکال در نفس کشیدن یا قورت دادن است که ممکن است با گرم و دردناک شدن محل تورم همراه باشد. این عارضه ممکن است در هر زمانی از درمان با گلی‌بنکلامید و حتی بعد از مصرف اولین دوز ایجاد شود.

راه حل

آنافیلاکسی

علائم

کهیر پوستی، تاول، قرمزی پوست، خس خس سینه، احساس گرفتگی در قفسه سینه، مشکل در تنفس یا صحبت کردن، تورم دهان، صورت، لب‌ها، زبان و گلو از علائم اصلی آنافیلاکسی هستند.

راه حل

مشکلات خونی یا مشکلات مغز استخوان

علائم

رنگ پریدگی پوست، احساس خستگی، لکه‌های بنفش روی پوست، خونریزی بی دلیل، گلو درد و تب می‌توانند نشانه مشکلات خونی یا مشکلات مغز استخوان باشند.

راه حل

مشکلات مهم کبدی

علائم

زرد شدن رنگ چشم یا پوست و تیره شدن رنگ ادرار معمولا نشانه مشکلات مهم کبدی هستند.

راه حل

نمودار اثربخشی و عوارض شایع

چند ساعت اول

چند روز اول

چند هفته اول

چند ماه اول

اثر بخشی

شروع اثر
0%
تکمیل اثر
0%

عوارض جانبی

تهوع و استفراغ
0%
نفخ و احساس پر بودن معده
0%
افت قند خون
0%
افزایش وزن
0%
تاری دید
0%
اسهال
0%
دل درد یا سوء‌هاضمه
0%

آیا با وجود احتمال ایجاد این همه عارضه، مصرف این دارو برای من مشکل ساز نمی‌شود؟

مطابق مطالعه بالینی انجام شده بر روی گلی‌بنکلامید این داروبه خوبی توسط بیماران تحمل می‌شود. جدی‌ترین عارضه این دارو هایپوگلایسمی شدید است که افراد بالای ۶۰ سال بیشتر در معرض این عارضه هستند. به همین دلیل این دارو در حال حاضر به طور معمول برای افراد بالای ۶۰ سال تجویز نمی‌شود.
سایر افراد هم لازم است در زمان مصرف این دارو همیشه علائم هایپوگلایسمی را در ذهن داشته باشند و به محض مشاهده هر کدام از این علائم، بلافاصله برای درمان هایپوگلایسمی اقدام کنند.

خطرات و هشدارها

نکات زیر مواردی هستند که پزشک شما باید از آنها مطلع باشد.
بعضی از آنها نکاتی هستند که باید قبل از شروع درمان با گلی‌بنکلامید پزشکتان را در جریان بگذارید.
بعضی هم مواردی هستند که بعد از شروع درمان با این دارو اگر پیش آمدند باید پزشکتان را مطلع کنید .

قبل از شروع درمان

سابقه حساسیت به گلی‌بنکلامید یا هر نوع داروی دیگر در گذشته

در صورتی که قبلا با مصرف گلی‌بنکلامید علایم حساسیت مثل کهیر یا قرمزی پوست برایتان ایجاد شده است حتما به پزشکتان اطلاع بدهید. در این شرایط مصرف مجدد این دارو می‌تواند باعث ایجاد حساسیت شدید و خطرناک شود. در بعضی موارد بیمارانی که به داروهای دیگر حساسیت داشته‌اند به گلی‌بنکلامید هم حساسیت نشان می‌دهند بنابراین اگر در گذشته به هر نوع داروی دیگری حساسیت داشته‌اید پزشکتان را در جریان بگذارید.

مشکلات کلیوی یا کبدی

مصرف این دارو در بیمارانی که مشکلات کبدی یا کلیوی دارند باید با احتیاط و تحت نظر دقیق پزشک انجام بگیرد چون امکان دارد در این افراد گلی‌بنکلامید به خوبی از بدن دفع نشود و باعث افت شدید قند خون شود.

بیماری فاویسم یا نقص در آنزیم G6PD

مصرف این دارو در بیمارانی که مشکلات کبدی یا کلیوی دارند باید با احتیاط و تحت نظر دقیق پزشک انجام بگیرد چون امکان دارد در این افراد گلی‌بنکلامید به خوبی از بدن دفع نشود و باعث افت شدید قند خون شود.

وجود کتون در ادرار یا کتواسیدوز دیابتیک

کتو اسیدوز یک وضعیت اورژانسی است و در این شرایط مصرف گلی‌بنکلامید برای پایین آوردن قند خون مناسب نیست و قند خون باید به سرعت با کمک انسولین کنترل شود. ادامه وضعیت کتو اسیدوز می تواند بسیارخطرناک باشد و باعث به کما رفتن بیمار شود.

بعد از شروع درمان

عمل جراحی

در صورتی که باید برای عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی قرار بگیرید حتما به جراحتان اطلاع بدهید که گلی‌بنکلامید مصرف می‌کنید. به طور معمول این دارو نباید صبح روزی که عمل جراحی دارید مصرف شود چون می‌تواند باعث افت قندخون یا هایپوگلایسمی در حین عمل جراحی شود. بعد از عمل، وقتی برنامه غذایی شما به حالت عادی برگشت می‌توانید این دارو را دوباره طبق روال قبلی مصرف کنید. در این فاصله و به طور موقت قند خون توسط انسولین کنترل می‌شود.

تب، عفونت

این شرایط باعث بالا رفتن قند خون می‌شوند در نتیجه ممکن است گلی‌بنکلامید نتواند قند خون را به خوبی قبل کنترل کند. به همین دلیل اگر تب یا عفونت پیش آمد حتما به پزشکتان اطلاع بدهید چون دوز داروی شما ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد و یا حتی لازم باشد موقتا مصرف گلی‌بنکلامید را قطع کنید و به جای آن انسولین مصرف کنید. بعد از برطرف شدن این شرایط می‌توانید این دارو را مثل سابق استفاده کنید

تداخلات دارویی

مهمترین داروهایی که با عملکرد گلی‌بنکلامید تداخل می کنند عبارتند از:

کورتون‌ها مثل پردنیزولون و دگزامتازون

این داروها ممکن است باعث بالا رفتن قند خون و کم شدن اثر گلی‌بنکلامید شوند.

راه حل

بهتر است در طول درمان با گلی‌بنکلامید از این داروها استفاده نکنید اما اگر پزشک مصرف این دارو را برای شما ضروری تشخیص داد، در مدتی که کورتون مصرف می‌کنید مرتب قند خونتان راکنترل کنید و نتایج آن را به پزشکتان اطلاع بدهید تا اگر لازم شد دوز گلی‌‌بنکلامید را اصلاح کند.

داروهای مربوط به درمان عفونت‌های قارچی یا باکتریایی مثل فلوکونازول، میکونازول، کلاریترومایسین و سیپروفلوکساسین

مصرف همزمان این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌بنکلامید و افت قند خون می‌شود.

راه حل

اگر یک فرد دیابتی برای درمان عفونت نیاز به مصرف دارو داشته باشد پزشک سعی می‌کند موردی را انتخاب کند که با گلی‌‌بنکلامید تداخل نداشته باشد اما اگر بنا به دلایلی لازم باشد حتما یکی از همین داروها مصرف شوند باید در طول مصرف آن‌ها مرتب قند خون کنترل شود تا اگر لازم شد دوز گلی‌‌بنکلامید مجددا تنظیم شود.

داروهای هورمونی دارای استروژن، پروژسترون یا تستسترون

این هورمون‌ها ممکن است اثربخشی گلی‌بنکلامید را کم کنند.

راه حل

در صورتی که برای یک فرد دیابتی ضرورت داشته باشد از این داروهای هورمونی مصرف کند، بعد از شروع مصرف آن‌ها باید قند خون در فواصل کوتاه‌تری اندازه گیری شود تا اگر از محدوده مورد قبول خارج شد دوز گلی‌‌بنکلامید تحت نظر پزشک مجددا تنظیم شود.

داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین

مصرف هم زمان این داروها ممکن است باعث بیشتر شدن اثر رقیق کننده‌های خون شود و احتمال خونریزی در اثر این داروها را بالا ببرد.

راه حل

پزشک شما باید حتما از مصرف هم زمان این داروها اطلاع داشته باشد. در بیشتر موارد با کم کردن دوز رقیق کننده خون مشکل تداخل این داروها حل می‌شود.

بعضی از داروهای مربوط به کنترل فشار خون بالا مثل انالاپریل و کاپتوپریل

مصرف هم‌زمان این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌بنکلامید و افت قند خون می شود.

راه حل

در بسیاری موارد افراد دیابتی ممکن است به مصرف داروی فشارخون احتیاج داشته باشند اما تلاش می‌شود که دارویی از این گروه انتخاب شود که با گلی‌بنکلامید تداخل نداشته باشد. اما اگربه هر دلیل این کار امکان نداشته باشد قند خون باید به طور مرتب کنترل شود و دوز گلی‌بنکلامید با توجه به این نتایج مجددا تنظیم شود.

بعضی از داروهای گوارشی مثل سایمتدین و فاموتیدین

مصرف هم زمان ممکن است باعث افت شدید قند خون شود.

راه حل

در بیشتر موارد باید داروهای کاهنده قند خون به صورت هم‌زمان مصرف شوند اما مصرف هم‌زمان آن‌ها باید حتما تحت نظر پزشک و با تعیین دوز دقیق برای هر کدام انجام بگیرد.

سایر داروهای کاهنده قند خون مثل انسولین

مصرف هم‌زمان این داروها باعث می‌شود اثر گلی‌بنکلامید بیشتر شود و احتمال افت قند خون بالا برود.

راه حل

برای حل مشکلات گوارشی داروهای متنوعی در دسترس هستند بنابراین در این موارد معمولا پزشک به سادگی می‌تواند یک جایگزین بدون تداخل برای این داروها انتخاب کند.

داروهای مسکن ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs ) مثل بروفن

این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌بنکلامید در بدن می‌شوند.

راه حل

در صورتی که نیاز به مصرف مسکن داشتید می‌توانید از استامینوفن استفاده کنید. اما اگر به دلیل تجویز پزشک مصرف یکی از داروهای این دسته ضروری باشد در طول مصرف هم‌زمان آن‌ها با گلی‌بنکلامید، قند خون باید مرتب کنترل شود تا اگر از محدوده مطلوب خارج شد دوز گلی‌بنکلامید اصلاح شود.

داروهای مربوط به دسته "بتا بلاکرها" مثل پروپرانولول، متوپرولول

این داروها باعث بیشتر شدن اثر گلی‌بنکلامید و در نتیجه بالا رفتن احتمال افت قند خون یا هایپوگلایسمی می‌شوند. به علاوه مصرف این داروها ممکن است باعث شود که بیماران متوجه علائم افت قند خون مثل بالا رفتن تعداد ضربان قلب نشوند.

راه حل

در وحله اول پزشک سعی می‌کند جایگزین مناسب‌تری برای این دارو‌ها انتخاب کند . اما اگر انتخاب جایگزین امکان نداشته باشد قند خون باید به طور مرتب کنترل شود به خصوص بعد از ورزش، قبل از رانندگی و کار با ماشین آلات که افت قند خون می‌تواند خطرناک باشد.درنهایت در صورت لزوم پزشک دوز گلی‌بنکلامید را تعدیل می‌کند. به علاوه تا زمانی که این داروها را مصرف می‌کنید برای تشخیص افت قند خون یا هایپوگلایسمی به سایر علائم این عارضه مثل لرزش، ضعف، احساس گرسنگی وتعریق توجه کنید و روی بالا رفتن تعداد ضربان قلب به عنوان نشانه افت قند خون حساب نکنید.

مصرف هنگام بارداری

این دارو از نظر مصرف در بارداری در گروه C قرار دارد. داروی انتخابی برای دوران بارداری در خانم‌هایی که دیابت نوع دو دارند انسولین است.به همین دلیل در صورتی که قصد بارداری دارید یا به تازگی باردار شده‌اید حتما به پزشکتان اطلاع بدهید چون ممکن است پزشک لازم بداند که داروی شما را به انسولین تغییر بدهد.

مصرف در شیردهی

مشخص نیست که آیا این دارو در شیر ترشح می‌شود یا نه اما چون احتمال افت قند خون در نوزادان وجود دارد مصرف این دارو در دوران شیر دهی توصیه نمی‌شود.

سوالات متداول

اثر گلی‌بنکلامید چند ساعت بعد از مصرف اولین دوز آن شروع می‌شود اما برای رسیدن به حداکثر تاثیر چند هفته زمان لازم است. البته در نظر داشته باشید که ممکن است شما دیابت نوع دو داشته باشید اما هیچ علامت خاصی مشاهده نکنید. بنابراین ممکن است بعد از مصرف گلی‌بنکلامید تغییر خاصی احساس نکنید. این مسئله به این معنی نیست که گلی‌بنکلامید فایده ای ندارد و لازم است که مصرف آن را ادامه بدهید.گلی‌بنکلامید باعث می‌شود که سطح قند خون شما ثابت بماند و در آینده دچار عوارض ناشی از دیابت نشوید.

اگر یک وعده از قرص گلی‌بنکلامید را فراموش کردید بلافاصله بعد از یاداوری آن را همراه مقداری غذا مصرف کنید. ولی اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی رسیده بود، نوبت بعدی را طبق معمول مصرف کنید و هیچ‌وقت برای جبران قرص فراموش شده، مقدار داروی مصرفی‌اتان را دو برابر نکنید.

بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه کنید چون ممکن است باعث افت شدید و خطرناک قند خون شود. اگر علائم افت قند خون یا هایپوگلایسمی ظاهر شدند بلافاصله مقداری مواد قندی مثل آبنبات، حبه قند یا آبمیوه مصرف کنید.

درمان دیابت باید برای همه عمر ادامه پیدا کند بنابراین مصرف این دارو را ادامه بدهید مگر اینکه پزشک شما لازم بداند که آن را متوقف کنید.

بله گلی‌بنکلامید در دوزهای تجویز شده توسط پزشک برای استفاده طولانی مدت بی خطر است اما ممکن است بعد از مدتی دارو به خوبی قبل تاثیر نکند و قند خون به خوبی کنترل نشود. در این شرایط پزشک ممکن است دارو را تعویض کند یا یک داروی کاهنده قند خون دیگر به داروهای شما اضافه کند.

هیچ‌وقت بدون مشورت با پزشک گلی‌بنکلامید را قطع نکنید چون قطع کردن آن باعث می‌شود که دیابت شما بدتر شود و قند خون بالا برود.

با مصرف گلی‌بنکلامید ممکن است بیشتر گرسنه شوید به همین دلیل شاید ثابت نگه داشتن وزن چندان آسان نباشد. برای جلوگیری از بالا رفتن وزن سعی کنید برای رفع گرسنگی، بدون اضافه کردن حجم وعده‌های غذایی از مواد غذایی سالم و کم کالری مثل سبزیجات بیشتراستفاده کنید .به علاوه داشتن فعالیت ورزشی منظم هم نقش مهمی در ثابت نگه داشتن وزن دارد پس زیر نظر پزشک یک برنامه منظم ورزشی تهیه کنید و به آن پایبند باشید.

بیشتر بخوانید: بیشتر بخور اما وزن کم کن!

اطلاعات کافی درباره نتیجه مصرف هم‌زمان داروهای گیاهی با گلی‌بنکلامید در دسترس نیست. به علاوه بعضی از داروهای گیاهی مثل کاکل ذرت یا دارچین باعث کاهش قند خون می شوند و با عملکرد گلی‌بنکلامید تداخل می‌کنند و احتمال افت قند خون یا هایپوگلایسمی را بالا می‌برند. بنابراین قبل از مصرف هر نوع داروی گیاهی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

اگرسطح قند خون شما ثابت باشد مصرف گلی‌بنکلامید تاثیری بر روی رانندگی و دوچرخه سواری نمی‌گذارد،اما در بعضی موارد مصرف گلی‌بنکلامید باعث افت قند خون و کاهش تمرکز می‌شود. اگر این عارضه پیش آمد در حالت پایین بودن تمرکز رانندگی و دوچرخه سواری نکنید و ابتدا با استفاده از مواد قندی مثل آبمیوه قند خونتان را بالا ببرید تا این عارضه رفع شود.

مصرف هم زمان الکل با گلی‌بنکلامید می‌تواند باعث بیشتر شدن اثر این دارو و افت شدید قند خون یا هایپوگلایسمی شود. به علاوه گلی‌بنکلامید خطر مسمومیت با الکل را هم بیشتر می‌کند.

گلی‌بنکلامید تاثیری بر روی اثربخشی قرصهای ضد بارداری ندارد اما ممکن است لازم باشد با شروع مصرف این داروها دوز گلی‌بنکلامید توسط پزشک اصلاح شود چون قرص‌های ضدبارداری می‌توانند باعث بالا رفتن قند خون شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *